Akademik dergilerde yayınlanan makaleler, bitirme tezleri, yüksek lisans tezleri, konferans veya sempozyum sunumları gibi akademik konular dahilinde olan tüm dosyaların çevirisi akademik tercümeler kapsamında değerlendirilir.
Akademik tercümeler eğitim hayatında önemli bir eşiktir. Çünkü akademik kariyerin devamlılığını sağlayabilme potansiyeline sahiptir. Bu yüzden tercüme büroları akademik tercümelerde uzman tercümanlarla çalışarak elde edilen sonuçların kalitesini arttırmayı hedeflemektedir.
Fakat akademik çevirilerde elde edilen sonuçların kaliteli olmasında yalnızca tercümanlar etkili değildir. Bu yazıda yüksek kalite standartları için çevirilerde sağlanması gereken şartları ve akademik çeviri yönetimini inceledik.
Tercümanları Eğitimlerine Göre Sınıflandırmak
Akademik çeviri yapan tercümanlar tezler, araştırma, akademik makale gibi onlarca farklı projede yer almıştır. Bir tezin hangi kurallar çerçevesinde yazıldığını ve çeviri yaparken nelere dikkat edilmesini iyi bilir. Esas sorun ise akademik çevirilerin tıp, hukuk, fizik, kimya, biyoloji, psikoloji, biyoteknoloji gibi onlarca farklı alanda olmasıdır.
Her akademik disiplin kendine has terminolojiye sahiptir. Tercüman her ne kadar akademik çevirilere hakim olsa da terminolojiye hakim olamadığı için çeviri sürecinde sorun yaşayabilmektedir. Akademik çevirilerde tercüman seçimleri yaparken tercümanların akademik kariyerleri ve uzmanlık alanları da göz önünde bulundurulmalıdır.
Proje Sürecinde Editörlerle Çalışmak
Tercümesi talep edilen akademik dosyalarda basit dil bilgisi hataları büyük problemlere yol açabilir. Bu yüzden editörlerle çalışmak kaliteyi arttıracaktır.
Akademik tercümelerde dikkat edilmesi gerekenler;
- Çevirinin akıcı olması gerekmektedir.
- Dil bilgisi ve yazım yanlışlarından arınmış olmalı.
- Açıklık ilkesine dikkat edilmeli.
Akademisyenlerden oluşan editör kadroları amaca yönelik sonuçlara ulaşma konusunda başarıya taşımaktadır.
Tercümanın Yararlanabileceği Kaynakları Bildirmek
Akademik tercümelerde yüksek lisans, bitirme tezi, lisans tezi en çok talep edilen dosyalardandır. Her üniversitenin kendi tez yazım kuralları olduğundan tercümana hangi kuralları takip etmesi gerektiğini bildirecek sayfalar çeviri süreçlerine yardımcı olmaktadır.
Tercümanlara önceden verilecek her bilgi sonuçların kalitesine etki etmektedir. Bu yüzden dosyanızı teslim etmeden önce ön hazırlık dosyası oluşturarak çeviri hakkındaki talimatların bildirmeniz son derece önemlidir.
Kaynak Metne Sadık Kalmak
Kaynak metin tercümesi talep edilen dosyadır. Tercümenin türüne bağlı olarak tercümanlar sonuçlarda daha özgün davranabilmektedir.
Tercümanların daha özgün oldukları tercüme türleri;
- Edebi tercümeler
- Dijital pazarlama tercümeleri
- Geleneksel pazarlama tercümeleri
- Oyun tercüme
Yukarıdaki tercüme türlerinde tercümanlar daha özgür olsa da akademik çevirilerde kaynak metne sadakat çevirinin kalitesini belirleyen faktörler arasında yer alır.
Akademik çevirilerde verilmek istenen mesajlar net olmalı, metinler akıcı olmalı ve bağlamdan yoksun olmamalıdır.
Terminoloji Sözlükleri Kullanmak
Akademik tercümeler yukarıda da söz ettiğimiz gibi, felsefe, fizik, kimya, biyoloji, sosyoloji, matematik, tıp gibi alanlarda olabilmektedir. Dolayısıyla tercümanların bilmediği bazı terimler ya da teknik terimler çevirilerde yer almaktadır.
Tercümanların bu noktada güvenebilecekleri kaynaklar ise tercüme bürosunun sahip olduğu terminoloji sözlükleridir. Neden Terminoloji Yönetimine İhtiyaç Duyuyoruz? yazısında kapsamlı bilgiler sunmuştuk.
